Nog elke dag gaat hij netjes naar zijn baan, waar hij probeert zo min mogelijk moeilijke projecten op zich te nemen. De koppijn is al erg zat. Zijn zaak die goed liep en waar hij de touwtjes in handen had, ging uiteindelijk failliet in de nasleep van de financiële crisis. Na een afwikkeling van meerdere jaren verhuurt hij zich nu als zelfstandige, zodat er toch wat geld binnen komt. Sinds een jaar is hij officieel pensioengerechtigd. Hij krijgt 800 EUR per maand AOW boven op zijn fee en een klein pensioen uit zijn werkverleden. Maar zijn idee van pensioen is volledig verknald. Hij hoopt dat met een dag minder werken, hij nog iets kan genieten van zijn oude dag.
Het verhaal van de ondernemer die weinig tot geen pensioen heeft opgebouwd en na jaren van succes zijn bedrijf failliet ziet gaan is niet verzonnen. Ik heb het van dichtbij gezien bij mijn vader, die gelukkig nog met acceptatie en een glimlach door het leven gaat. Dat hem des te meer siert. Ook een collega die al twee faillissementen heeft meegemaakt met zijn bedrijf heeft geen pensioen gezekerd. Na zijn 50ste staat hij weer op het niveau van zijn 20ste. Nu gaan we samen iets nieuws starten, waarmee hij hopelijk zijn pensioen kan borgen.
Mijn trauma
Het is schrijnend om ondernemers te zien die een succesvol bedrijf hadden en later in hun leven nog als loonslaaf overgeleverd zijn aan de ingevingen van een incompetente manager. Deze nachtmerrie heeft een trauma achtergelaten. Een grote wens naar onafhankelijkheid was er altijd al, maar deze ervaringen vanaf de zijlijn bevestigen mijn doel om op mijn eigen voorwaarden met pensioen te kunnen gaan. Daarmee broeit ook langzaam een roeping om andere ondernemers hierbij te informeren en helpen. Vandaar dit blog naar financiële onafhankelijkheid.
Een manier om je financiële onafhankelijkheid in te vullen is met een vroegpensioen. Want als je dagelijkse kosten gedekt zijn, hoef je niet meer te werken voor je inkomen. De FIRE-beweging van de laatste jaren en de Millennials (me included..) hebben een enorme invloed gehad op hoe we over werk denken. Waarom zouden we al die jaren werken voor een pensioen dat alleen maar vooruit wordt geschoven? Financieel vrij zijn, werk zelf kunnen indelen en mijn pensioen zekeren is het hoofdthema in mijn werkleven.
Geen pensioen voor zelfstandige
In een recent artikel las ik in een nieuw onderzoek van De Nederlandse Bank dat 94 procent van alle zelfstandigen geen geld inleggen bij een pensioenfonds. En daarmee dus geen pensioen opbouwen zoals werknemers dat doen. Als ze het toch doen, is het in sectoren waar het verplicht is. Dit is zorgelijk omdat er grote ongelijkheid kan ontstaan op latere leeftijd.
Het is geen sexy onderwerp, maar ik beleg voor mijn pensioen. Ik zou een dikke auto kunnen kopen, maar ik koop liever vrijheid. Want met een paar ton belegd en een paar pandjes die cashflow brengen, hoef ik niet te werken voor een inkomen. Ik kan doen en laten wat ik wil. Ik kan mooie bedrijven starten, ik kan als zelfstandige werken zonder de druk van geen inkomen. Ik kan mijn passies nastreven en ik kan mijn tijd zelf indelen. Ik kan reizen zonder limiet, ik kan genieten zonder limiet.
Ja, het is wat mooier voorgesteld zo. Maar dit is mijn betoog voor jouw pensioen. Hoewel ik nog niet de pensioenleeftijd bereikt heb, wil ik nu mijn energie nuttig inzetten. Nu kan ik nog hard werken. Nu heb ik het voordeel van de tijd om iets op te bouwen. Dus dan moet ik het nu ook doen.
Ik geloof dat ondernemers per definitie aparte mensen zijn die de wereld kunnen veranderen en beter maken. Juist deze groep moet vrij zijn om die passie of onderneming te kunnen nastreven. Dus zorg dat je niet alleen onderneemt om vrij te zijn, maar ook vrij bent om te ondernemen.
Ga niet uit van bedrijfsverkoop
Je hoort het vaker bij ondernemers. Mijn bedrijf is mijn pensioen. Ze hebben vaak een verkoop of uitkoop in gedachte, maar echt lang hebben ze er niet over nagedacht. En dat is gevaarlijk. Faillissement is een heel normaal verschijnsel. Het leven van een bedrijf is niet voor altijd. Als je het goed doet en niet te veel leidt onder macro-economische factoren kun je heel lang doortuffen. Maar het kan ook zijn dat je foute beslissingen neemt en/of te veel last hebt van externe factoren. En dan is je hele bedrijf weg. Als je pech hebt krijg je er privé nog een berg schulden bij ook.
Beleg en investeer
Beleg je verdiende geld los van je bedrijf. Zoals in dit blog vaak genoemd de bekende Dollar-Cost-Average methode van beleggen in indexfondsen. Hiermee lift je mee op een breed mandje van bedrijven, en heb je historisch gezien over 10-20 jaar een heel mooi rendement. Daarnaast krijg je op een gegeven moment een omslagpunt, waar het rente-op-rente effect begint te werken. Deze ‘compounding interest’ kan ervoor zorgen dat je met een inleg van 300 EUR per maand, bij gemiddeld 7% rente per jaar, over 30 jaar een totaal van 393.185 EUR op je beleggingsrekening hebt staan.
Lees hier hoe ik beleg op de beurs
Daarnaast ben ik een groot fan van beleggen in vastgoed. Vooral de buy-to-let methode heeft mijn voorkeur. Daarmee heb je jouw vermogen in stenen zitten, dat hopelijk over de tijd iets meer waard wordt. En heb je elke maand cashflow vanuit de verhuurinkomsten. Het is dus een mooie manier om je geld in een maandelijkse geldstroom om te zetten. Veel ondernemers creëren op deze manier een (extra) inkomen voor hun pensioen, zonder dat ze hun vermogen kleiner zien worden.
Lees hier hoe je rijk wordt met vastgoed
Eigen huis is geen pensioen
Een vergissing die veel mensen maken, is om hun eigen huis als pensioen te zien. Zolang je er zelf woont en de lasten betaald is het geen belegging. Je eigen huis is vermogen. Maar het brengt geen inkomen.
Uiteraard als je later je huis hebt afbetaald, heb je lagere tot geen lasten. En er is ook genoeg te zeggen over woongenot over de tijd en voor je pensioen.
Maar het is geen cash-genererende activa. Je kunt ook je huis ‘opeten’. Waarbij je jouw huis verkoopt en terug huurt. Of je overwaarde opnemen en dat inzetten. Er is altijd wel wat te doen met het vermogen, maar het lijkt me niet ideaal.
Wat ook uit het onderzoek van DNB blijkt is dat zelfstandigen een groter vermogen in hun huis heeft zitten. De mediane zelfstandige zonder pensioenopbouw heeft met 196.622 euro meer totaal vermogen dan de zelfstandige met opbouw (166.432) en ook substantieel meer dan werknemers. Dit vermogen is minder liquide, en kan dus niet in alle gevallen dienen als vervanging voor pensioeninkomen.
Dus zelfstandigen die niet opbouwen, hebben vaker wel een groter huis. Ik zou eerder een kleiner huis hebben en een paar andere pandjes die extra inkomen genereren.
Stop geen extra geld in je zaak
Deze woorden zijn raar om te schrijven. Ik ben een groot voorstander van ondernemerschap en besef dat je als ondernemer helemaal voor je bedrijf gaat. Daarbij hoort ook dat je er veel energie en veel geld instopt. Veel ondernemers zijn geen Elon Musk of Jeff Bezos. Veel zelfstandigen en mkb’ers hebben kleine bedrijven, die nooit miljoenen gaan opbrengen. En dat is niet erg, zolang je goed voor jezelf zorgt.
Op een gegeven moment als je zaak draait, moet je jouw geld terugpakken.
Een bedrijf is een losse entiteit en het is verstandig om je privé van het zakelijke te scheiden. Keer af en toe dividend uit of beloon jezelf, zodat je persoonlijk ook profiteert van je goedlopende zaak.
Als ondernemer heb je blind vertrouwen in je zaak. Maar die blindheid maakt je blut. Een bedrijf is een fragiel iets, dat binnen een jaar helemaal kapot kan gaan. Het is niet bedoeld om je af te schrikken van het ondernemerschap, maar wel de realiteit te laten zien. Zorg in privé voor een potje waar je nooit voor je bedrijf aan komt.
Sluit eigen pensioen af of levensverzekering
Hoewel ik dit niet doe, en ik altijd zal opteren om het zelf te doen, zijn er mensen met een ander risicoprofiel. Dus een levensverzekering, of pensioenbeleggingsrekening kan dan voor jouw goed werken. In principe heb je dan eenzelfde pensioen als werknemer die je dan zelf afsluit.
Een voordeel is dat het belastingtechnisch interessant is. Dat zou je bij een fiscalist kunnen checken. Ook heeft het een sociaal karakter, dat je meedoet met een grote pensioenpot. Wat voordelen heeft voor de maatschappij.
Hoeveel moet je dan opbouwen
Ik ben nog lang niet met pensioen. Ik kan dus niet uit eigen ervaring spreken. Maar met een beetje nattevingerwerk kunnen we wel een schatting maken. Neem mijn berekening dus met een grote korrel zout en neem het niet als stellig advies.
Uit onderzoek van de DNB blijkt dat de mediaan van pensioenopbouw van zelfstandigen rond de 200k ligt. De top 10% zit op de 800k aan vermogen. Alles onder de 200k lijkt me wat weinig. Als je rond de 2.500 EUR per maand wilt uitkomen, dan zou je moeten toewerken naar een 300k.
Met een rendement op je vermogen van circa 5%, boven op je AOW, krijg je (1.250 + ~ 800) 2.000 EUR per maand binnen. Dan blijft wel je vermogen in stand. Rekening houdend met het deels ‘opeten’ van je pensioen zou je dan toch richting de 2.500-3.000 EUR per maand moeten uitkomen. Uitgaande van lagere kosten op oudere leeftijd, zou dan voldoende moeten zijn.
Lees hier wat je krijgt als je met pensioen gaat
Mijn plan is echter om minimaal 500k aan vermogen op te bouwen en dan ook nog een aantal panden te vergaren. Hiermee heb je een extra cashflow uit je verhuurinkomsten. Daarnaast is het mijn doel om binnen 10 jaar financieel onafhankelijk te zijn. Om dus op het punt te zitten waar mijn beleggingen mijn primaire uitgaves dekken. Een soort vroegpensioen dus. En dat alles lees je op dit blog. Dus volg mijn reis en schrijf je in voor mijn nieuwsbrief.
Lees hier hoe je financieel onafhankelijk kunt worden binnen 10 jaar
Bron: De Nederlandse Bank, https://www.dnb.nl/algemeen-nieuws/2022/werkenden-die-niet-deelnemen-aan-pensioenfonds-bouwen-prive-ook-weinig-pensioen-op/
Vond je dit artikel behulpzaam, schrijf je in voor mijn nieuwsbrief en volg mij op het pad naar 10.000 EUR passief inkomen. Heb je een vraag of tips over investeren en beleggen? Ik hoor graag van je!
James
