Categorieën
Ondernemen

Hoe koop je een bedrijf?

Rijk worden door werknemer te blijven, is nog niet gelukt. Mijn hefboom is mijn tijd, en die is beperkt. De meeste mensen die meer dan een miljoen aan nettowaarde hebben vergaard, hebben een bedrijf gehad of verkocht. De enkele medewerker met aandelen, laten we nu even buiten beschouwing. Voor jou en mij is het belangrijk aan het roer te staan van een eigen onderneming met een hefboom op je tijd. Zodat je meer kan verdienen om zo die gedroomde miljoenen binnen te halen.

Op mijn website heb ik veel geschreven over de lange weg naar financiële rijkdom. Over het investeren op de beurs en in vastgoed. De thema’s passieve inkomsten en waarde-opbouw zijn daarbij de belangrijkste drijfveren. Toch ben ik al lang bezig als ondernemer, eerst fulltime en daarna met side hustles. De snelste manier om rijkdom op te bouwen is door een succesvol bedrijf te hebben. Om via deze weg meer versnelling te krijgen op mijn weg naar financiële onafhankelijkheid moet ik iets anders doen. Als je altijd blijft doen wat je deed, zul je krijgen wat je kreeg. De tijd is aangebroken om helemaal los te komen en weer fulltime te gaan ondernemen. Ik heb een bedrijf gekocht.

Waarom zou je een bedrijf kopen?

Ik heb al wat ervaring met het opstarten van een bedrijf. Allereerst kleinschalig toen ik voor mezelf begon en later toen ik door een investeerder werd ingehuurd en het voor elkaar kreeg om met een nieuw product van 0 naar 3 miljoen per jaar te gaan. De weg van niks naar iets is moeilijk en zwaar. En is zeker geen garantie. Dus om nu met een hypotheek en 2 kids weer van nul te beginnen zie ik niet zitten.

Daarnaast had ik een ‘eyeopener’ toen ik een dame op social media zag. Zij koopt ‘saaie’ bedrijven en bouwt er een imperium mee. Deze saaie bedrijven zoals wasserettes, autobedrijven of installatiebedrijven ziet ze als waardevolle investeringen. Doorgaans zijn het niet de bedrijven waar de jeugd op staat te springen om in te werken. Maar ze maken wel business en zijn gezond. Codie Sanchez (de dame in kwestie) komt uit de bankenwereld en zag uiteindelijk kans om tientallen van dit soort bedrijven te kopen. Belangrijk, ze is zelf niet bezig met de operatie. Ze neemt iemand aan om het te runnen, zodat zij kan doen wat ze goed doet; bedrijven analyseren en kopen.

Een aantal kenmerken die ze aanhoudt om te screenen of een bedrijf interessant is zijn:

  • Laag risico
  • Winstgevendheid
  • Groeipotentie
  • Redelijke multiple (prijs die je betaald a.k.a. Ebitda multiple)
  • Eenvoudige operatie (maar niet makkelijk)

Een groot voordeel van deze manier van ondernemen is dat je een bestaand bedrijf overneemt met bestaande omzet en klanten (en hopelijk tevreden klanten). Plus het bedrijf heeft mogelijk een of twee recessies doorstaan, waardoor het getest is en dus weerbaar. Dit alles is zoveel meer waard als je het afzet tegen ‘sexy’ startups waarvan er na 3 jaar 70-80% niet meer bestaan.

Mijn nieuwe bedrijf

Dus ik kocht een bestaand autogaragebedrijf. De overdracht gaat eind 2023 plaatsvinden. Het is relatief laag risico (er zijn nog genoeg auto’s die onderhoud nodig hebben). Er is tot dusver altijd werk, recensies zijn goed, personeel is up-to-date qua elektrificatie en de prijs is top. Winstgevendheid is minimaal, maar er is potentie in de verkoop en lease-zijde die ik ga uitbouwen. De prijs is maar 1,5x Ebitda. En de operatie is relatief eenvoudig als je de ervaren monteurs hebt uiteraard. Dus een goede case voor mij om de vleugels te spreiden.

Hieronder een kort overzicht van de stappen die ik heb doorlopen.

Stap 1: Wat kun je en wat wil je

Hoewel elk bedrijf interessant kan zijn om over te nemen, als je kijkt naar de getallen, lijkt het mij wel goed om in ieder geval iets van interesse te hebben in die sector. Ik heb dus helemaal niks met transport bijvoorbeeld. Daar zou ik niet gelukkig van worden. Maar mechanica en auto’s daar kan ik me wel in vinden. Ik heb gekeken naar machinefabrieken, wasserettes, administratiekantoren en schoonmaakbedrijven. Saaie bedrijven dus.

Ook is het voordelig als je skills hebt die waarde kunnen toevoegen. Ik heb ervaring in het verkopen, dus ik heb een bedrijf gekozen waar ik die vaardigheid kan inzetten om de omzetten en waarde van het bedrijf te vergroten. Je kunt jezelf dus afvragen, waar ligt mijn kracht? En wat wil ik zeker niet doen.

Stap 2: Zoektocht

Dan zijn er verschillende manieren om aan deals te komen. Ten eerste kun je ondernemers direct benaderen. Mogelijk ken je ondernemers die willen verkopen, of die een bedrijf hebben waarin je geïnteresseerd bent. Vragen of ze willen verkopen kan altijd. Wees niet bang om dat te doen. Het is eerder een compliment voor de ondernemer dan wat anders.

Ik ben zelf aan wat deals gekomen via de websites: bedrijventekoop.nl, bedrijfsovernameregister.nl en brookz.nl. Hier komt best wel wat voorbij, dus ook in jouw interessegebied kan die goede deal erbij zitten.

Een derde mogelijkheid is om via een broker te zoeken. Dus een bedrijfsmakelaar die een aantal bedrijven in zijn of haar portefeuille heeft, of specifiek gaat zoeken voor jou. Ikzelf geef niet de voorkeur aan deze manier van deals vinden, omdat ik liever direct met de verkopende ondernemer praat. Dat heeft alles te maken met de dealstructuur. Zie stap 4.

Stap 3: Kennismaking en evaluatie

Als je dan aan tafel zit bij de ondernemer is het belangrijk om hem of haar goed uit te vragen. Uiteraard is het altijd beleefd om mensen te laten praten, maar nu is het heel belangrijk om ze goed uit te horen.

Luister voornamelijk naar de motivatie van de verkoper. Bedenk hoe dit in de deal past. Wil de ondernemer nog aanblijven? Of wil hij meteen cashen en wegwezen? Dat zegt mogelijk ook wat over de manier waarop hij het bedrijf heeft ingericht voor overname (of niet!). Hoeveel management is nodig om het bedrijf te draaien?

Ook wil je weten of het bedrijf de betaling aan jou kan ondersteunen en eventueel een afbetaling kan dragen. Over het algemeen wil je inzicht krijgen in: contracten, jaarcijfers, belastingaangiftes, banktransacties, concurrentie en personeel.

Het is ook belangrijk om jezelf te verkopen. Het helpt altijd als je een gunfactor hebt, zodat je ten eerste eerlijkheid krijgt van de ondernemer en ook de concurrentie voor bent. Als je dan in de onderhandeling stapt helpt het zelfs bij afdwingen van jou eisen.

Stap 4: Onderhandeling

Het uiteindelijke doel moet zijn om een goede deal te sluiten. En een goede deal in mijn ogen is een gezond bedrijf met groeipotentie voor 3x Ebitda of minder. Dat is nu grofweg een maatstaf die ik aanhoud voor deals. Niet alleen moet het over prijs gaan, maar ook over bedrijfsvoering en het toekomstplaatje. Vaak koop je het ‘kindje’ van de verkopende ondernemer, dus ga er ook zo respectvol mee om.

Ik wil het liefst een bedrijf kopen zonder eigen inbreng. En anders met zo min mogelijk inleg. Een manier om dat te doen is de verkoopprijs af te betaling in termijnen. Stel je hebt afgesproken om een bedrijf voor 200.000 EUR over te nemen. Je kunt dan voorleggen dat de ondernemer het over 4 jaar afbetaald krijgt. Waarmee je de afbetaling uit de onderneming zelf kan laten betalen. Je eigen inleg is dus flink geslonken. Met een lening zou je de eerste betaling helemaal kunnen minimaliseren.

Een andere manier om met weinig geld te kopen, is om bestaande assets in het bedrijf te verkopen of een leaseback constructie toe te passen. Na je aankoop, kun je meteen bepaalde middelen verkopen die je mogelijk niet nodig hebt (zoals inventaris of bedrijfsmiddelen, auto’s, etc). Of je kunt deze middelen terug leasen als dat mogelijk is. Zo maak je meteen wat kapitaal vrij dat je aan jezelf kunt uitbetalen.

Als je zover bent en je de hand kan schudden over de aankoop, zet het dan in het koopcontract. Let dan op aanwezigheid van minimaal de volgende zaken:

  • Non compete
  • Training, aanblijffase
  • Assets in goede orde
  • Lijst van zaken
  • Voorbehoud financieren
  • Voorbehoud eerlijke due diligence

Onthoud altijd in onderhandelingen dat degene die niet wanhopig is en altijd kan weglopen, de sterkste is. Dus zorg dat je niet wanhopig lijkt en soms ook een deal moet laten gaan. Er is altijd een goede deal te vinden, dus laat je niet zomaar vastleggen.

Stap 5: Deal sluiten en eigendom

Als je dan tot een akkoord bent gekomen, ga je de deal bezegelen. Je spreekt een begindatum af en zal het personeel gaan toespreken. Via de notaris neem je de aandelen over, of je hebt een contract om alleen de assets over te nemen.

Dan start het proces waarbij je waarde gaat toevoegen in het bedrijf. Je wilt de processen optimaliseren, online marketing optuigen en prijzen verhogen waar dat kan. Het voordeel is dat je een buitenstaander bent en dus een frisse blik kan werpen op de organisatie. Je kunt ook gemakkelijk verandering doorvoeren, omdat je niet vastzit in patronen waar de vorige eigenaar wel in vastliep.

Je bent nu eigenaar van het bedrijf, dus handel daar ook naar. Een eigenaar staat nooit op hetzelfde niveau als personeel. Hoewel je vriendschappelijk en collegiaal kunt zijn, is er maar één iemand eindverantwoordelijk. Dat ben jij. Creëer een cultuur naar je eigen hand, en dat doe je het beste door het voorbeeld te zijn. Soms is dat loslaten en vertrouwen op je personeel, soms is het met strenge hand bijsturen.

Acquisitie strategie

Grote ondernemers zijn groot geworden door overnames. Ze kopen bestaande bedrijven en groeien niet alleen organisch, maar door overnames. Daarnaast kun je met overnames ook kiezen om een business unit af te stoten en te verkopen. Daarmee creëer je een pot geld. Iets waar veel ondernemers mee wachten tot het eind van hun carrière. Maar waarom zou je wachten met zo’n belangrijke waarde-creatie tot het eind? Het advies dat ik las is om vaker zo’n moment te creëren. Dus koop vaak en verkoop vaak. Dit is de manier om werkelijk financieel onafhankelijk te worden. Doe je met me mee?

Vond je dit artikel behulpzaam, schrijf je in voor mijn NIEUWSBRIEF en volg mij op het pad naar 10.000 EUR passief inkomen. Je krijgt 1-2x per maand een mailtje met laatste artikelen, interessante quotes en meer. Heb je een vraag of tips over investeren en beleggen? Ik hoor graag van je!

James